اهمیت فیزیوتراپی در نظام سلامت

نقش فیزیوتراپی در نظام سلامت

تعریف فیزیوتراپی:

فیزیوتراپی بخشی از حوزه سلامت است که با استفاده از تجهیزات و دستگاه ها، تمرینات و تکنیک های خاص با تکیه بر علوم پایه چون آناتومی عضلات و مفاصل، فیزیولوژی، نوروفیزیولوژی، نوروساینس (علوم اعصاب) پاتوفیزیولوژی و علوم دیگری همانند حرکت شناسی (کینزیولوژی) و الکتروتراپی به درمان بیماری ها، اختلالات عصبی-عضلانی-اسکلتی (نوروماسکولواسکلتال) و درد می پردازد که هدف اصلی این علم ارتقاء سلامت (Health promotion)، افزایش عملکرد، استقلال و بهبود کیفیت زندگی (Quality of Life) افراد است.

فیزیوتراپی یک درمان غیرتهاجمی بوده و باعث کاهش عوارض درمان های تهاجمی می گردد. فیزیوتراپیست ها بخش مهمی از تیم درمانی پزشکی هستند که با بسیاری از تخصص های پزشکی همانند ارتوپدی، نورولوژی، روماتولوژی، قلب و عروق، بیماری های ریوی، جراحی های ترمیمی، مغز و اعصاب و غیرو جهت دستیابی و ارتقاء سلامت در نظام سلامت همکاری می کنند.

نقش و جایگاه فیزیوتراپی در عصر حاضر

از اواسط قرن بیستم به تدریج با پیشرفت های علوم پزشکی و افزایش خدمات درمانی، بیماری های واگیر و عفونی کاهش چشمگیری یافتند. ولی امروزه با تغییر سبک و شیوه زندگی افراد و جوامع، کم تحرکی، چاقی، اختلالات وضعیتی ناشی از کار و ... همگی زمینه بیماری های مزمن و دژنراتیو (تخریبی)، مشکلات عضلانی-اسکلتی، دیابت، سکته مغزی و بیماری های قلبی-عروقی  را فراهم کرده اند.

همچنین پیشرفت های پزشکی و بهداشتی در نیمه دوم قرن بیستم باعث افزایش نسبی طول عمر افراد گردیده و درنتیجه مسئله سالمندی و عوارض ناشی از آن، بیشتر از گذشته در جوامع مطرح بوده به طوریکه در بسیاری از کشورها باعث ایجاد رشته تخصصی جدیدی بنام طب سالمندان (Geriatrics) شده است.

ایجاد چنین شرایطی در عصر حاضر، نقش و اهمیت فیزیوتراپی را که در جهت افزایش تحرک، اصلاح اختلالات عضلانی-اسکلتی، بهبود دستگاه های قلبی-عروقی و تنفسی است دو چندان می کند. شعار پیشگیری بهتر از درمان به نحو بسیار موثری می تواند ازطریق فیزیوتراپیست ها به بیماران، خانواده و جامعه آموزش داده شود که این مهم به دلیل تسلطی است که این گروه از تیم پزشکی در ارتباط با حرکت، اختلالات حرکتی و درد دارند.

تعریف سلامت (Health) یا تندرستی:

سلامت (تندرستی) به معنای برخوداربودن از رفاه کامل جسمی، ذهنی (روانی) و اجتماعی است و عدم سلامت یا نبود سلامت یعنی وجود هر گونه نقص یا آسیب در هر یک از مولفه های جسم، ذهن یا اجتماعی که باعث اختلال در تعادل فرد و جامعه می گردد.

بنابراین مقوله سلامت صرفا به مفهوم عدم بیماری و نقص اندام نیست، بلکه دربرگیرنده تعادل در سه موضوع یا بخش جسم، ذهن (روان) و اجتماع است. در تعریف قدیمی، سلامت یا سلامتی به مفهوم "بیمار نبودن" بود.

فیزیوتراپی در فرمانیه

 سلامتی دارای سه جنبه یا ویژگی است که عبارتنداز:

*بعد جسمی (Physical)

*بعد ذهنی (Mental) یا روانی 

*بعد اجتماعی (Social)

نکته ای که باید توجه داشت این است که اختلالات جسمی معمولا باعث مشکلات ذهنی و بالعکس می گردند که این دو خود به مشکلات جامعه و درنهایت به یک چرخه معیوب می انجامد.

عوامل موثر بر سلامتی:

برخی از عوامل مهمی که بر سلامت افراد اثر می گذارند شامل موارد زیر هستند:

* عوامل ژنتیکی

*عوامل محیطی مانند آب، خاک و شرایط جغرافیایی

*عوامل اجتماعی مانند مشارکت مردم جهت ارتقاء سلامت

*عوامل فرهنگی

*برنامه ها و سیاست های دولت ها

*سبک زندگی مانند میزان تحرک، عادات غذایی، نوع تفریحات و سرگرمی ها

*کیفیت و کمیت خدمات سلامت که در ارتباط با سیاست های سلامت جامعه  از نظر پیشگیری، ارتقاء یا توانمندسازی، آگاهی بخشی و درمان بیماری ها و اختلالات یا مشکلات دیگر است

*عوامل فردی چون سن، شغل، میزان تحصیلات، جنس، وضعیت اقتصادی و نوع تغذیه

*سیستم ارتباطات و وسایل ارتباط جمعی

*وضعیت راه ها و جاده ها

بایوفیدبک چیست

نظام سلامت (Health System):

نظام سلامت یعنی تمامی اعمال یا فعالیت هایی که هدف اصلی آنها دستیابی، حفظ، ارتقاء یا بازگرداندن سلامت است.

ارتقاء سلامت (Health promotion):

ارتقاء سلامت عبارت است از علم و هنر کمک به مردم برای تغییر  یا اصلاح روش زندگی جهت دستیابی به وضعیت مطلوب سلامت. به عبارتی دیگر ارتقاء سلامت یعنی فرآیندهای توانمندسازی مردم برای افزایش کنترل یا بهبود سلامتی شان.

منبع